Gjatë dekadës së fundit, Shqipëria ka bërë një përparim të dukshëm drejt një ekonomie moderne tregu dhe ende ka një potencial të shkëlqyeshëm zhvillimi.

Vendi nuk paraqet ndonjë çështje të veçantë kritike për sa i përket sigurisë dhe rendit publik, të cilat sigurohen në mënyrë të përshtatshme nga shteti.

Në 2018, Prodhimi i Brendshëm Bruto u rrit me 4.2%, ndoshta pak më poshtë në 2019, por në çdo rast është një treg në zgjerim.

Shqipëria ofron shumë mundësi investimi për shkak të kostos së ulët të fuqisë punëtore dhe çmimeve të ulëta të pronës dhe për këtë arsye përfaqëson një treg potencial të madh për vendet evropiane.
Duhet theksuar se Shqipëria është bashkuar në marrëveshjet e tregtisë së lirë me vendet e Ballkanit, duke rritur mundësitë e tregtisë me rajonin.

Në vitin 1994 Shqipëria miratoi ligjin për investimet e huaja i cili ofron garanci të ndryshme për investitorët e huaj; përfitimet më të rëndësishme janë këto:

• Asnjë autorizim paraprak nuk kërkohet në asnjë sektor për investime të huaja;
• nuk ka kufizime në përqindjen e kapitalit të huaj në të cilin marrin pjesë Kompanitë (lejohet pronësia 100%);
• investimet e huaja nuk mund të shpronësohen ose shtetëzohen drejtpërdrejt ose indirekt, përveç në raste të veçanta me interes publik të përcaktuara me ligj;
• investitorët e huaj kanë të drejtë të transferojnë çdo burim financiar në lidhje me investimet nga territori shqiptar;
• zbatohet trajtimi më i favorshëm i parashikuar në marrëveshjet ndërkombëtare.

Ligji vendor nuk përfshin ndonjë kufizim të bazuar në dallimin midis investitorëve të huaj dhe kombëtar, si për sa i përket veprimtarive ligjore dhe strukturave, ashtu edhe për zbatimin e sistemit të taksave.

Në Këshillin Evropian në Mars 2020, hapja e negociatave për hyrjen e vendit në Bashkimin Evropian u miratua unanimisht.
Në qershor 2020 do të diskutohet data e mundshme për hapjen aktuale të negociatave.
Shqipëria fitoi statusin e vendit kandidat në BE në qershor 2014.
Që nga viti 2009, Shqipëria është emëruar një anëtare e NATO-s.

Sektori i parë me interes më të madh për investime në Shqipëri është sektori i energjisë (energji elektrike dhe gaz). Në njëzet vitet e fundit, ky sektor ka qenë subjekt i zhvillimeve të mëdha, si falë hapjes në treg të koncesioneve për rinovimin dhe / ose ndërtimin e impianteve të reja, ashtu edhe falë politikave të promovimit dhe investimeve në energjinë e rinovueshme.
Deri më sot, megjithëse pjesa më e madhe e energjisë elektrike vjen nga burimet hidroelektrike , ka gjithashtu një rritje në burimet e ripërtëritshme të energjisë si fotovoltaike dhe era.
Shqipëria gjithashtu ka një rezervë të madhe të hidrokarbureve.
Për më tepër, ajo është pjesë e projektit të gazsjellësit Trans-Adriatik (i quajtur TAP) i cili do të lejojë hyrjen e gazit natyror në të gjithë Evropën Perëndimore.

Sektori tjetër i investimeve gjithnjë në rritje dhe më interesant është sektori i tekstilit dhe veshjeve, duke pasur parasysh traditën e gjatë të tekstilit dhe proceseve të prodhimit në vend.
Për më tepër, kostoja e ulët e punës, si dhe përjashtimi nga TVSH-ja dhe detyrimet doganore për disa produkte kanë bërë që ky sektor të ketë tërhequr interes të fortë nga investitorët e huaj. Thjesht mendoni për faktin se sektorët e këpucëve dhe tekstileve përbëjnë pjesën më të madhe të eksporteve midis Shqipërisë dhe Italisë.

Një sektor tjetër i rëndësishëm investimi është pasuria e paluajtshme, që ka të bëjë me ndërtimin dhe përmirësimin e infrastrukturave ekzistuese.

Përmirësimi i të gjitha strukturave publike (dhe private) ishte një nga objektivat kryesorë të qeverisë në kuadër të programit “Një miliard projekt financimi” dhe, deri më sot, pas tërmetit në nëntor 2019 që goditi rrethet e Durrësit dhe Tiranës , qeveria shqiptare ka miratuar plane të reja rindërtimi duke siguruar lehtësime të shumta tatimore (dhe jo vetëm) që synojnë rindërtimin e qyteteve të lartpërmendura.

Për më tepër, në lidhje me zonat bregdetare shqiptare, në të ardhmen e afërt pritet një rritje e kërkesave për koncesione nga investitorë të huaj për ndërtimin e vendpushimeve turistike dhe strukturave luksoze .
Në këtë drejtim, duhet të theksohet se që në janar 2018, përjashtimi dhjetë-vjeçar i taksave të taksave të infrastrukturës për ndërtimet e reja të 4 * dhe 5 * hoteleve sigurohen si stimuj.

Në planin strategjik të fundit të hartuar nga Ministria Shqiptare e Turizmit, renditen disa përparësi për zhvillimin e sektorit të turizmit në Shqipëri gjatë periudhës 2018-2022, përkatësisht: diversifikimi i ofertës turistike, përmirësimi i shërbimeve përmes zhvillimit të burimeve njerëzore, promovimi i Shqipërisë si një destinacion ideal gjatë të gjitha periudhave të vitit dhe, së fundmi, tërheqja dhe stimulimi i investimeve private dhe publike.

Më në fund, një sektor tjetër interesant investimesh është bujqësia dhe agro-industriale . Isshtë një nga më të rëndësishmet e ekonomisë shqiptare, në fakt luan një rol vendimtar në zhvillimin ekonomik dhe shoqëror të vendit, duke kontribuar në formimin e PBB me rreth 20%.

Italia konkurron me një rol drejtues në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë.

Të dhënat zyrtare konfirmojnë që Italia tradicionalisht ka qenë dhe vazhdon të jetë partneri i parë tregtar i Shqipërisë (37% e tregtisë së Shqipërisë me ‘jashte vendit).

Kërkesa për produktet Made in Italy është e madhe dhe karakterizohet nga një tendencë e vazhdueshme e konsumatorit shqiptar për të kthyer vëmendjen e tij tek produkti ushqimor dhe teknologjik Italian, i blerë shpesh si pjesë e biznesit të kryer në bashkëpunim me kompanitë italiane.

Nga këndvështrimi i ndërmarrjeve italiane, interesi për Shqipërinë fqinje është i fortë sepse perceptohet si “Porta e Ballkanit”, gjithashtu duke iu referuar hapjes së një marketingu territorial që shkon përtej kufijve të vetë Shqipërisë.
Për më tepër, depërtimi tregtar në vendet fqinje ku gjuha shqipe është e përhapur është gjithashtu i lehtë për sipërmarrësit që veprojnë në Shqipëri, veçanërisht në Kosovë dhe Maqedoni.

Elementet kryesore të tërheqjes drejt Shqipërisë, të cilat gjallërojnë zgjedhjet e ndërkombëtarizimit të kompanive italiane drejt vendit të lartpërmendur, janë pra: përhapja shumë e lartë e gjuhës italiane , afërsia gjeografike < / strong>, një logjistikë efikase e transportit detar , tokë dhe ajër , kostoja e ulët e punës , kosto e ulët fiskale e ndërmarrjeve të përfshira në zonë dhe kushtet e favorshme klimatike që përfitojnë nga turizmi .

Prania italiane në Shqipëri ka rreth 400 ndërmarrje të vogla dhe të mesme, aktive në sektorë të ndryshëm të ekonomisë (si shembull, në fushat e energjisë, ndërtimit, infrastrukturës, tekstileve dhe këpucëve, agro-ushqimit).
Ekziston edhe prania e bankave të mëdha italiane, të tilla si Intesa San Paolo.

Personat fizikë dhe juridikë mund të krijojnë kompani në Shqipëri. Subjektet shqiptare dhe te huaja mund te jene anetare.

Sipas legjislacionit shqiptar për kompanitë tregtare, del figura e “tregtarit”, si dhe ajo e “shoqërive tregtare”; kjo e fundit artikulohet si më poshtë:

• “kompani kolektive”;
• “ortakëri e kufizuar”;
• “shoqëri me përgjegjësi të kufizuar”;
• “shoqëri aksionare”.

Më poshtë konsiderohen nga ligji si “tregtarë”:

• “personat fizikë që kryejnë një veprimtari të pavarur ekonomike”;
• “personat fizikë që ushtrojnë një profesion të lirë”;
• “ndërmarrjet bujqësore”.

Forma më e përhapur e shoqërisë në Shqipëri është shoqëria lokale me përgjegjësi të kufizuar (sh.p.k.).
Për të vendosur një s.r.l. (sh.p.k.), shuma minimale e kapitalit themelor të kërkuar nga ligji është 100 Lekë (rreth 0.72 Euro). Procedurat për të bërë një sh.p.k. (kushtetuta, regjistrimi dhe numri i TVSH-së) janë shumë të efektshme dhe të shpejta (madje edhe në vetëm një ditë).

Në mënyrë që të ndiqet një model i shembujve legjislativë që kontribuon në lehtësimin dhe inkurajimin e krijimit të bizneseve të reja, në vitin 2007, u krijua “Qendra Kombëtare e Regjistrimit” (QKR).
Kostoja e regjistrimit të ndërmarrjes tregtare në QKR është 100.00 Lekë (e barabartë me afërsisht 0.72 Euro).

Personi juridik është i përfshirë në sistemin juridik shqiptar me aktin e regjistrimit të tij në QKR.

Përfaqësuesi ligjor i një kompanie shqiptare mund të jetë edhe një shtetas italian. Kapitali aksionar gjithashtu mund të mbahet nga një aksioner i vetëm, qoftë italian apo shqiptar.

Një taksë mbi fitimin (tatim fitimi) prej 5% zbatohet për kompanitë e vendosura rregullisht në territorin e Republikës së Shqipërisë me një xhiro deri në afërsisht 113 mijë euro (14 milion lekë). Ndërsa kompanitë me xhiro që tejkalon këtë shumë i nënshtrohen një tatimi mbi fitimin 15%.

Nëse kompania do të mblidhte dividentë, një taksë shtesë prej 8% do të zbatohet ndaj tyre si një tatim mbi të ardhurat personale.

Paga minimale, sipas ligjit shqiptar, është 21,000 Lekë (rreth 150 Euro).

Shkalla e tatimit mbi vlerën e shtuar (T.V.SH.) arrin në 20% (në sektorë të veçantë, siç janë akomodimi dhe shërbimet hotelierike brenda objekteve turistike dhe bizneset e agroturizmit, arrin në 6%).
Për më tepër, që nga viti 2019 importi i disa produkteve të tilla si makineritë dhe produktet bujqësore, fotovoltaikët, frigoriferët dhe autobusët elektrikë përjashtohet nga TVSH-ja.

Sistemi shqiptar i taksave përbëhet nga një ndarje dypalëshe midis taksave dhe tarifave (kombëtare dhe lokale).

Kompanitë janë të ndara, bazuar në qarkullimin e tyre, në dy kategori:

• a. kompani me një xhiro vjetore më pak se 8 milion lekë (rreth 57.200 euro), të quajtura “biznes i vogel” (biznese të vogla);
• b. kompani që faturojnë më shumë se 8 milion lekë në vit (rreth 57.200 euro), të kualifikuara si “biznes i madh” (kompani të mëdha).

Në Republikën e Shqipërisë, akciza zbatohet për produktet e mëposhtme:

• kafe;
• lëngje frutash, ujë, pije joalkoolike;
• birrë, verë, pije alkoolike dhe pije joalkoolike;
• duhani dhe derivatet e duhanit;
• vaji dhe produktet e prejardhura;
• kozmetikë, parfume dhe kolonje .

Tarifat doganore, kur është e zbatueshme, ndryshojnë sipas mallrave nga 2% deri në një maksimum prej 15%.

Duhet të theksohet se marrëveshjet për të shmangur taksimin e dyfishtë janë në fuqi midis Italisë dhe Shqipërisë.